Nicot, Thresor de la langue francoyse

RECHERCHE Accueil Documentation ATILF ARTFL Courriel

Previous page

Page 268

evacuer

Evacuer, Euacuare, Exinanire.

evacuation

Evacuation, Exinanitio.

Evacuation de mauvaises humeurs, Detractiones.

evader

Evader, Euadere.

evaguer

Evaguer, Euagari.

evagation

Evagation, Euagatio.

evangile

Evangile, Euangelium, C'est à dire Bonne nouvelle,

evangeliste

Evangeliste, ou porteur de bonne nouvelle, Euangelista, Euangelus.

Les evangelistes d'un procez, Custodes, vel Custodes enarratoris. B.

evangeliser

Evangeliser, Annuntiare euangelium.

evantes

Evantes, Mulieres sacra Bacchi celebrantes, Bacchae, Baccharum.

evaporation

Evaporation, Euaporatio. Seneca.

evenement

Evenement, Euentus.

L'issue ou evenement du procez, Fatum controuersiae. Bud.

Porter la charge ou le faix et evenement d'un procez, Iudicii periculum praestare. B.

En tout evenement, In omnem euentum, Vtcunque res cadat.

Les doubteux evenemens de procez, Euentus incerti fori. B.

eventer

Eventer, voyez Esventer.

eventrer

Eventrer poissons, Pisces depurgare, Euiscerare, Exossare pisces, Exenterare.

everdumer

Everdumer de la porée, ou des espinars, ou des poreaux, etc. Viride ius betae exprimere, Decoctum porrorum exprimere.

evertuer

s'Evertuer, Niti, Conari.

evertuement

Evertuement il besoigne à ceci, Totius corporis nixu in id incumbit.

evertir

Evertir et ruiner, Euertere.

Everti et ruiné ou destruict, Euersus.

eversion

Eversion, Euersio.

evesque

Evesque, Episcopus.

Un evesque ou prelat, Antistes.

Esleu evesque, Cooptatus in pontificatum.

Postulé evesque, Adoptatus in pontificatum. B.

Renvoyer un criminel à son evesque, Legibus ciuilibus eripere, et pontificiis dedere, Iudicium sanguinarium transferre ad iudicium incruentum, Reum a iudicio sanguinario ad incruentum transferre. B.

Rendu à l'evesque, Infulati capitis priuilegio feruatus, Redditus suis ac pontificiis legibus, Infularum compos sententia Curiae. Bud.

La Cour a rendu et rend le prisonnier à son evesque pour luy faire son procez sur le delict commun, à la charge du cas privilegé, etc. Curia reum non suae ditionis, translatitij criminis ergo ad pontificium iudicium relegandum censuit, quod vero ad praecipuum admissum, etc. B.

Devenir d'Evesque Aumosnier, est en forme proverbiale, de haut lieu et grand estat, estre ravalé à un infime, Ex Episcopo Eleaemosynarium efficij. Qui est ce que par autre proverbe les Latins dient, Ab equis ad asinos.

evesché

Evesché, Episcopatus.

Le prouveu d'un evesché, Episcopus designatus. B.

euf

Euf, Cerchez OEuf.

evident

Evident, Apertus, Planus, Euidens.

Evidens et apparens fruicts, Certi atque deformati fructus.

La cause est evidente et manifeste, In promptu causa est.

evidence

Evidence, Euidentia.

evidemment

Evidemment, Euidenter, Aperte, Insigniter, Manifeste, Notabiliter, Palam, Perspicue, Plane.

evier

Evier, m. dissyll. acut. Est une façon de pile à bequillon ou canal appropriée à une cuisine, où l'on jette l'eauë des choses lavées, ou autres pour la faire vuider hors. Eluuialis aquae emissorium. Il vient de ce mot Eauë, ou Eau, voyez Eauë.

evincer

Evincer, Euincere, Vincere rem iudicio, Auferre iudicio. B.

Evincé, Euictus.

Apres avoir esté evincé je me suis sauvé sur mon garant, Re a me in iudicio vindicationis abiudicata, meum ab authore seruaui. B.

eviction

Eviction, Euictio.

Eviction simplement promise, Authoritatis praestandae repromissio in rem plane concepta. Budaeus.

eviter

Eviter, Defugere, Effugere, Subterfugere, Vitare, Deuitare, Euitare, Exire, Declinare.

Eviter et se sauver de quelque crime, Crimen sustinere.

Chose qu'on nous propose pour eviter ou suyvre, Exemplum.

Chose qu'on ne peut eviter, Indeclinabilis, Ineuitabilis.

Evitant et fuyant, Vitabundus.

J'ay evité de passer par cette ville, Vrbem illam declinaui.

Qu'il evite et fuye ce qu'il pense qui y nuira, Declinet ea quae nocitura videntur.

Le remede ou le moyen d'eviter la punition de quelque cas, Perfugium poenae legum. B.

Pour eviter l'amende, Subterfugiendae mulctae gratia. B.

Aquiescer, ou autrement appointer d'une cause d'appel, sans attendre le tour du rolle pour eviter l'amende, Subterfugiendae mulctae gratia recitationi nominum in Curia anteuertere, et vltro herbam forensem dare vrgenti aduersario, vel quoquo modo decidere prouocatoriam controuersiam. B.

C'est une chose qu'on ne peut eviter, Lex est haec Adrastiae. B.

evitement

Evitement, Detestatio, Vitatio, Deuitatio, Euitatio.

eunuque

Eunuque, m. acut. Chastré. mot Grec, auquel les Latins et les François ont donné leur terminaison Éunoukhos. Eunuchus.

evoquer

Evoquer, Il vient de Euocare.

Evoquer au peuple une chose estant pardevant certains juges, Deferre iudicium a subselliis in rostra.

Evoquer la cause principale, ou Retenir la cognoissance de la cause principale, Causae summae cognitionem sibi asciscere. B.

Qu'il luy plaise evoquer la cause, Vt causam euocatam inde velit. B.

Evoquer les procez intentez d'une part et d'autre, à fin de renvoyer les parties où il appartiendra, Causam auocare vtrinque, iustitii tantum temporarii gratia, quoad forum suum causae constitutum sit. B.

Evoquer une cause par lettres Royaux, Diplomate causam transferre. Bud.

evocations

Evocations, Litis translationes, Auocamenta causarum. B.

Evocations, interdictions et defenses empeschans le jugement des proces, Obnuntiationes consilii diremptrices. B.

Lettres d'evocations, Diplomata causarum translatiua. B.

eupatoire

Eupatoire, Une herbe qu'on appelle ainsi Eupatoria, vel Eupatorium. Eupatorium est proprement l'herbe que vulgairement on appelle Aigremoine.

euphorbe

Euphorbe, Une herbe qu'on appelle ainsi, Euphorbia vel Euphorbium.

euphraise

Euphraise, Euphrosine, comme qui diroit resjoüissante, pource qu'elle recrée la veuë esblouye, Les apoticaires par corruption du mot la nomment Euphrasia.

eur

Eur, Eureux, Cerchez Heur, Heureux.

evreux

EVREUX, Ville episcopale en Normandie, Ebroicae Ebroicarum, Inde Ebroicensis Episcopus.

euripe

EURIPE, Euripus. Euripe est un destroict de mer, entre Anlide et l'isle Euboee, flotant et reflotant ordinairement par sept fois en vingt et quatre heures.

eusses

Eusses, Si tu n'eusses esté, ou Si ce n'eust esté toy, Sans toy, Nisi tu intercessisses, Interuenisses.

Lors vous eussiez peu voir l'amour, etc. Vt consuetum amorem facile cerneres.

Qui eust on peu prier, veu que, etc. Quem deprecari esset, quum omnes, etc.

eustague

Eustague, En cas de navires est une corde qui passe par la polie qui est attachée au bout du Penteur, et sert pour guinder dedans le navire le bateau d'iceluy, et la marchandise avec l'aide du Palenc, voyez Penteur, Palenc, et Bresin.

euverte

EUVERTE, nom propre d'homme, Euuertius.

euvre

Euvre, Cerchez OEuvre.

exactement

Exactement, Ad vnguem, Ad amussim, Accurate, Exacte.

exacteur

Exacteur, Exactor.

exaction

Exaction, Exactio.

exaggerer

Exaggerer, Exaggerare.

exaggeration

Exaggeration, Exaggeratio.

exagiter

Exagiter, Exagitare.

exagitation

Exagitation, Exagitatio.

exalter

Exalter, Magnificare, Exaltare.

Exalter et hautement loüer quelque chose, Exaggerare.

Exalter jusques au ciel, Attollere in coelum quempiam.

exaltation

Exaltation.

examilo

EXAMILO, voyez Hexamilo.

examiner

Examiner quelque chose, Ponderare, Examinare.

Ouir et examiner un conte, Expungere rationes.

Pour neant j'examine ce conte, Frustra egomet mecum has rationes deputo.

Examiner ou interroguer tesmoings, Rogare testes. B.

Examiner, recoler et confronter tesmoings, Testes rogare, Iterare, et cum reis componere. B.

Examiner tesmoings en tourbe, Decuriare testes. B.

examen

Examen à futur vaut enqueste pour le regard des tesmoings decedez, lors que les parties sont appointées en enqueste, Testificatio testium senio aut morbo causariorum anticipata, quae saepe fit ante litem institutam diplomatica venia fidem obtinet inquisitionis factae iudicio iam constituto in formam coniecturae, duntaxat quod attinet ad eos testes qui iterum interrogari nequeunt. Testimonia repraesentata vocant. B.

examinateurs

Examinateurs au Chastelet de Paris, ou les commissaires en Chastelet, Conquisitores vrbani. B.

Next page


PhiloLogic Software, Copyright © 2001 The University of Chicago.